В Москве около 40 художественных музеев. Самый известный – музей русского искусства, который называется Третьяковская галерея. Эту галерею основал богатый московский фабрикант П.М. Третьяков. Он лично знал многих художников, заказывал им портреты великих современников, покупал их картины, а в конце XIX века подарил свою огромную коллекцию Москве. В собрании Третьякова было около 2500 (двух с половиной тысяч) икон, картин, рисунков и скульптур. Сейчас в галерее более 170 000 экспонатов. В Музее изобразительных искусств имени А.С. Пушкина (Пушкинском музее) хранится собрание произведений западноевропейского искусства. Есть там и картины русских художников, и богатые коллекции артефактов древнего мира (Египта, Древней Греции, Древнего Рима). Очень популярен центр современного искусства «Гараж». При центре работают детский клуб и открытые мастерские выходного дня для детей и взрослых: можно попробовать свои силы в творчестве. Один из крупнейших научно-технических музеев мира – Политехнический. Там есть уникальные экспонаты, которые рассказывают об истории создания и развития самой разной техники, например, поездов, телефонов, компьютеров. Тех, кто интересуется космосом, ждёт Музей космонавтики. Самые известные естественно-научные музеи Москвы – Дарвиновский и Палеонтологический. Экспонаты Дарвиновского музея рассказывают об эволюции животного мира. Здесь создан интерактивный центр: игровой аттракцион «Назад в прошлое», лабиринт «Пройди путём эволюции», 3D-кинотеатр и планетарий. Палеонтологический музей особенно любят те, кто интересуется динозаврами. Здесь собрано более 5 тысяч экспонатов, огромные картины на стенах рассказывают о жизни далёких эпох. В Москве около 170 театров, три самых известных находятся на Театральной площади: Большой театр, Малый театр и Российский академический молодёжный театр (РАМТ). Прекрасные оперы и балеты Большого театра знают во всём мире. В Малом театре ставят драматические спектакли. Молодёжный театр в наше время считается одним из лучших театров страны. Туда с удовольствием ходят и дети, и взрослые. Сейчас в Москве около 50 детских театров. Самый старый – Московский театр юного зрителя, который был создан в 1920 году. Один из самых интересных – Детский музыкальный театр имени Наталии Сац. Здесь можно посмотреть балет, послушать концерт или оперу, многое узнать о музыке и музыкальных инструментах. Но почти все «взрослые» театры Москвы ставят спектакли и для детей.Большой любовью и у детей, и у взрослых пользуется Театр зверей имени Дурова, или, как его ещё называют, «Уголок дедушки Дурова». Театр был открыт в 1912 году. Здесь «играют» необычные актёры – птицы и звери. Ещё один «звериный» театр организовал в девяностые годы прошлого века клоун Юрий Куклачёв: его актёры и актрисы – кошки! И дети, и взрослые любят Театр кукол, который был создан С.В. Образцовым. В спектаклях куклы поют, танцуют, играют на музыкальных инструментах, спорят, едят, радуются и плачут. Забываешь, что это куклы, а не люди!
В Москве два цирка – москвичи их называют Старый и Новый. Старый цирк – действительно один из самых старых в стране (он был открыт в 1880 году). Рядом со Старым цирком – памятник Юрию Никулину, великому актёру, гениальному клоуну и бывшему директору этого цирка. Это необычный памятник: прямо на тротуаре стоит автомобиль, великий клоун открыл дверцу и собирается в него сесть. Юрий Никулин очень любил детей – и сейчас Никулин-памятник «разрешает» ребятам посидеть в своей машине. Новый цирк считается самым большим в Европе, в его зрительном зале 3300 мест. Московский зоопарк (он в городе один) можно назвать музеем природы: здесь в открытых вольерах и павильонах содержится 7500 животных около 1000 видов. В зоопарке проводятся экскурсии, учебные занятия со школьниками. Это уголок живой природы в самом центре Москвы.
На территории Москвы сохранились старинные дворцы и усадьбы с прекрасными парками: Коломенское, Царицыно, Кусково. Кусково – усадьба графов Шереметевых. Её построили в XVIII (восемнадцатом) веке для того, чтобы принимать гостей и устраивать многолюдные праздничные гуляния. Удивительно красивый парк украшен скульптурами, а дворец сохранился так хорошо, что кажется – хозяева вышли на минуту и скоро вернутся. Сейчас в усадьбе – музей керамики, можно увидеть посуду и другие керамические изделия разных стран и эпох.
Մոսկվա — մշակութային կենտրոն
Մոսկվայում գործում է շուրջ 40 արվեստի թանգարան: Առավել հայտնի է ռուսական արվեստի թանգարանը, որը կոչվում է Տրետյակովյան պատկերասրահ: Այս պատկերասրահը հիմնադրվել է մոսկովյան հարուստ արտադրող P.M. Տրետյակով: Նա անձամբ ճանաչում էր շատ արվեստագետների, նրանց պատվիրում էր մեծ ժամանակակիցների դիմանկարներ, գնել նրանց նկարները, և 19-րդ դարի վերջում իր հսկայական հավաքածուն ներկայացրեց Մոսկվա: Տրետյակովի հավաքածուն ուներ շուրջ 2500 (երկուուկես հազար) սրբապատկեր, նկարներ, գծանկարներ և քանդակներ: Այժմ պատկերասրահն ունի ավելի քան 170,000 ցուցանմուշ: Ա.Ս.-ի անվան գեղարվեստի թանգարանում: Պուշկինի թանգարանը (Պուշկինի թանգարան) արևմտաեվրոպական արվեստի ստեղծագործությունների ժողովածու է: Կան ռուս նկարիչների նկարներ և հին աշխարհի (Եգիպտոս, Հին Հունաստան, Հին Հռոմ) պատկերասրահների հարուստ հավաքածուներ: Ժամանակակից արվեստի ավտոտնակների կենտրոնը շատ տարածված է: Կենտրոնում գործում է մանկական ակումբ և բաց հանգստյան օրերի սեմինարներ երեխաների և մեծահասակների համար. Կարող եք փորձել ձեր ձեռքը աշխատանքի ընթացքում: Աշխարհի խոշորագույն գիտատեխնիկական թանգարաններից մեկը Պոլիտեխնիկն է: Կան եզակի ցուցանմուշներ, որոնք պատմում են տարբեր տեխնոլոգիաների ստեղծման և զարգացման պատմության մասին, օրինակ ՝ գնացքներ, հեռախոսներ, համակարգիչներ: Նրանք, ովքեր հետաքրքրված են տարածքով, սպասում են տիեզերագնացության թանգարանին: Մոսկվայի բնագիտության ամենահայտնի թանգարաններն են Դարվինը և Պալեոնտոլոգիան: Դարվինի թանգարանի ցուցանմուշները պատմում են կենդանական աշխարհի էվոլյուցիայի մասին: Այստեղ ստեղծվել է ինտերակտիվ կենտրոն ՝ խաղային գրավչություն «Վերադառնալ դեպի անցյալին», լաբիրինթոս «Քայլել դեպի էվոլյուցիա», 3D կինոթատրոն և մոլորակ: Պալեոնթոլոգիական թանգարանը հատկապես սիրում է նրանց, ովքեր հետաքրքրված են դինոզավրերով: Այն հավաքել է ավելի քան 5 հազար ցուցանմուշ, պատերին հսկայական նկարներ պատմում են հեռավոր դարաշրջանների կյանքի մասին: Մոսկվայում գործում է շուրջ 170 թատրոն, որոնցից ամենահայտնի երեքը տեղակայված են Թատրոնի հրապարակում ՝ Բոլշոյի թատրոնը, Մալիի թատրոնը և Ռուսաստանի ակադեմիական երիտասարդական թատրոնը (RAMT): Բոլշոյի թատրոնի գեղեցիկ օպերաներն ու բալետները հայտնի են ամբողջ աշխարհում: «Մալի» թատրոնը բեմադրել է դրամատիկ ներկայացումներ: Մեր ժամանակի երիտասարդական թատրոնը համարվում է երկրի լավագույն թատրոններից մեկը: Թե՛ երեխաները, և թե՛ մեծահասակները հաճույքով գնում են այնտեղ: Այժմ Մոսկվայում գործում է մոտ 50 մանկական թատրոն: Ամենահինն է Մոսկվայի Պատանի հանդիսատեսի թատրոնը, որը ստեղծվել է 1920 թվականին: Ամենահետաքրքիրներից մեկը Նատալյա Սաց մանկապատանեկան երաժշտական թատրոնն է: Այստեղ կարող եք դիտել բալետ, լսել համերգ կամ օպերա, շատ բան սովորել երաժշտության և երաժշտական գործիքների մասին: Բայց Մոսկվայի գրեթե բոլոր «մեծահասակների» թատրոնները բեմականացում են երեխաների համար: Դուրովի անվան կենդանական թատրոնը, կամ, ինչպես կոչվում է նաև, «Դուրովի պապի անկյունը» մեծ սեր է վայելում ինչպես երեխաների, այնպես էլ մեծահասակների համար: Թատրոնը բացվել է 1912 թվականին: Այստեղ «խաղում են» անսովոր դերասաններ «թռչունները» և կենդանիները: Անցյալ դարի 90-ական թվականներին ծաղրածուի Յուրի Կուկլաչովի կողմից կազմակերպվեց մեկ այլ «կենդանական» թատրոն. Նրա դերասաններն ու դերասանուհիները կատուներ են: Թե՛ երեխաները, և թե՛ մեծահասակները սիրում են տիկնիկային թատրոնը, որը ստեղծվել է S.V. Օրինակելի: Ներկայացումներում տիկնիկները երգում են, պարում, նվագում են երաժշտական գործիքներ, վիճում, ուտում, ուրախանում և արտասվում: Մոռանում ես, որ սրանք տիկնիկներ են, ոչ թե մարդիկ:
Մոսկվայում երկու կրկես `մուսկովցիները նրանց անվանում են հին և նոր: Հին կրկեսը իսկապես երկրի ամենահիներից է (այն բացվել է 1880-ին): Հին կրկեսի կողքին գտնվում է մեծ դերասան, փայլուն ծաղրածու և այս կրկեսի նախկին ռեժիսոր Յուրի Նիկուլինի հուշարձանը: Սա անսովոր հուշարձան է. Մեքենան կանգնած է մայթին, մեծ ծաղրածուն բացեց դուռը և պատրաստվում է նստել դրա մեջ: Յուրի Նիկուլինը շատ էր սիրում երեխաներին, և այժմ Նիկուլինի հուշարձանը «թույլ է տալիս» երեխաներին նստել իրենց մեքենայի մեջ: Նոր կրկեսը համարվում է ամենամեծը Եվրոպայում ՝ իր լսարանում 3300 տեղով: Մոսկվայի կենդանաբանական այգին (այն քաղաքում է) կարելի է անվանել բնության թանգարան. Այստեղ բացօթյա վանդակներում և տաղավարներում կան 7.500 կենդանիներ ՝ շուրջ 1000 տեսակից: Կենդանաբանական այգում նախատեսված են շրջայցեր, ուսումնական պարապմունքներ դպրոցականների հետ: Սա վայրի կյանքի անկյուն է հենց Մոսկվայի կենտրոնում:
Մոսկվայի տարածքում մնացել են հնագույն պալատներ և գեղեցիկ այգիներ ունեցող կալվածքներ ՝ Կոլոմենսկոյե, arարիցինո, Կուսկովո: Կուսկովո — կոմս Շերեմետևների ունեցվածքը: Այն կառուցվել է XVIII (տասնութերորդ) դարում հյուրեր ընդունելու և բազմամարդ տոնակատարություններ կազմակերպելու համար: Զարմանալիորեն գեղեցիկ պուրակը զարդարված է քանդակներով, իսկ պալատն այնպես է պահպանվել, որ թվում է, թե տերերը մեկ րոպե են մնացել և շուտով կվերադառնան: Այժմ գույքն ունի կերամիկայի թանգարան, դուք կարող եք տեսնել տարբեր երկրներից և դարաշրջաններից պատրաստված ուտեստներ և այլ կերամիկական արտադրանքներ:
Էրիկ Գևորգյան 