1.Փոխիր տրված բառերի մուգ գրված տառերը և ստացիր նոր բառեր:
Գիրք — գիրկ
տանկ — տանձ
սանր — մանր
մարագ — կարագ
նոր — հոր
բարդ — վարդ
2.Փակագծերում նշված բառերից ընտի՛ր ճիշտը և տեղադրի՛ր նախադասությամ մեջ:
Երեկոյան (բառաչում, մայում) էին մարգագետիններից տուն եկող կովերն ու հորթերը:
Մի կատաղի քամի (ճռնչաց, շառաչեց) այնպիսի սաստկությամբ, որ հնօրյա ծառերն արմատից սկսեցին տատանվել:
Գեղջուկի և երկրագործի համար սկսվել էր հողային աշխատանքների (եռուն, եռանդուն) շրջան:
Միայն սայլերին լծված (նժույգների, ձիերի) խրխնջյունն էր մերթընդմերթ ընդհատում լռությունը:
Քո պատմած դեպքը սովորական (հնարք, հնարանք) է, այլ, ոչ թե իրականություն:
3.Բացատրի՛ր դարձվածքները բառարանի օգնությամբ:
Իրար սրտից ջուր խմել – Իրար հաճելի վարմունք ունենալ
Հազար մաղով անցկացրած –Առանց ամոթի՝ անամոթ
Հիվանդի համար ջուր բերող – Դանդաղաշարժ
Գլխին կրակ թափել – Բարկանալ
Կանաչ-կարմիրը կապել – Ամուսացնել
Կոպեկի համար մեռած – Ագահ, ժլատ
Ուրիշի բնում ձու ածել – Օտարին կամ ուրշին օգուտ տվող
Ոտքի կոխան դարձնել – Ոտքերի տակ տալ, ոտնահարել
Փուշը մատից հանել – Նեղության պահին օգնության գալ
Գրքի մի երեսը կարդալ — հարցին մոտենալ մեկ կողմից
4.Լրացրե’ք բաց թողնված տառերը, երկհնչյունները, կրկնակ բաղաձայնները:
Շինծու, կարգազանց, առէջ, բարորություն, անջրդի, տախտակ, բացօթյա, անդորրություն, անդրավարտիք,սիգապանծ, խորդուբորդ, կմախք, կծկտուր, ճեպընթաց, դժխոյական:
5.Կազմեցե’ք 6 բառ` սյունակներից ընտրելով մեկական արմատ.:
Խուլ խոտհարք- խլահավ
սեզ հանդակ – սիզախոտ
մասնիկ դիմակահանդես – հանդամաս
խոժոռ երաշտահավ – խոժոռադեմ
մրջյուն անտանելի – մրջնաբույն
բեռ արծվաբույն – բեռնատար
6.Յուրաքանչյուր սյունակից ընտրելով մեկական նախածանց և արմատ` կազմեցե’ք 6 նախածանցավոր բառ:
Ենթ անկյունագիծ – ենթագլուխ
նախ շրջադարձ – նախագիծ
հար գլխագին – հարատև
արտ տևողություն – արտասահման
վեր մշտավառ – վերադարձ
առ սահմանապահ – առմիշտ
7.Յուրաքանչյուր սյունակից ընտրելով մեկական վերջածանց և արմատ` կազմեցե’ք 6 վերջածանցավոր բառ: .
Ցանցաթաղանթ ուք
խաչագող ան
կալվածատեր ոն
քսայուղ յալ
հավելավճար կեն
կովկիթ ույթ
8.Տրված զույգ բառերից ընտրեցե’ք մեկական արմատ և կազմեցե’ք մեկական բարդ բառ:
Խոհական — այլատարր — տարրախոհ
զմայլելի — մեծահոգի — հեգեզմայլ
որակազրկում — բարձրաբերձ — բարձորակ
դրամապանակ – հիմնավոր — հիմնադրամ
արշավախումբ — հաղթական — հաղթրաշահ
պատվարժան – ինքնամեծար — մեծապատիվ
9.Առանձնացրե’ք հոմանիշային 6 զույգ:
Այգաբաց, անդրավարտիք, ամանոր, նավասարդ, արփի, փափագ, արգասիք, բաղձանք, թախիծ, արեգակ, արշալույս, արդյունք, տաբատ, նոխազ
Այգաբաց – արշալույս, անդրավարտիք – տաբատ, ամանոր – նավասարդ, արփի – արեգակ, փափագ – բաղձանք, արգասիք – արդյունք։
10. Առանձնացնել հականիշային 6 զույգ:
Տերևազուրկ, սինլքոր, երանգավառ, համր, վեհանձն, սաղարթախիտ, չոր, տգեղ, խոսուն, խորդուբորդ, դժգույն, տամուկ, ողորկ, վճիտ,
Տերևազուրկ – սաղարթախիտ, սինլքոր – վեհանթն, երանգավառ – դժգույն, համր – խոսուն, չոր – տամուկ, խորդուբորդ – ողորկ
11.Փակագծում տրված բառերը տեղադրեցե’ք բաց թողնված տեղերում` ենթարկելով անհրաժեշտ փոփոխությունների:
Ամռանը նա սիրում էր նստել պատշգամբի առաջ փռված պարտեզում, որտեղով անցնում էր մեծ առուն .այն գալիս էր ընդարձակ հովիտը շրջապատող սարերից և գնում դեպի դաշտերը:
(սար, փռել, ամառ, որտեղ)
Որքան մոտենում էինք, այնքան ավելի նշմարելի էին դառնում գյուղի տներին ու այգիները, երդիկից ելնող ծխի սյուները:
(երդիկ, դառնալ, ծուխ, տուն)
Լիլիթի վեր սլացող հոգին չէր երկնչում ոչ մի խոչընդոտից, ձգտում էր դեպի երկնասլաց բարձրունքին նմանվող ժայռերը, տենչում լեռների երկնամերձ սյանը։
(սյուն, խոչընդոտ, սլանալ, բարձունք)
Գործնական աշխատանք, կապ
Հետևյալ կապերը խմբավորեք ըստ շարադասության:
Առաջ, առթիվ, ի, անկախ, հետ, մասին, առանց, համաձայն, սկսած, ըստ, մեջ, չափ, քան, առ, բացի, հանձին, պես, մինչև, համար, ի դեմս, նախքան, միջև, զատ, շուրջ, շնորհիվ, հանուն, վրա, որպես, փոխարեն, վերաբերյալ, չնայած, հեռու, հակառակ, մինչ, տակ, ներքո, նկատմամբ:
Ետադրությամբ կառույցները փոխարինեցեք հոմանիշ նախադրությամբ կառույցներով:
ա) հանգամանքներին չնայելով — Չնայած հանգամանքին
բ) առյուծի պես — Ինչպես առյուծ
գ) հրամանի համաձայն — Ըստ հրամանի
դ) սովյալների օգտին —
ե) սկսելուց առաջ — մինչ սկսելը
զ) հավատի համար —
է) այն մասին
ը) թշնամիների դեմ:
Շարադրիր մտքերդ` ներկայացնելով գարնան անձրևը:
Սիրում եմ գարնանային, արևոտ անձրևը։ Հաճախակի չի լինում, բայց սպասված է։ Անձրևից հետո այնքան մաքուր օդ է լինում, որ ես արագ իջնում եմ բակ զբոսնելու։ Անձրևից հետո դուրս է գալիս ծիածանը իր յոթ գեղեցիկ գույներով։ Աննկարագրելի գեղեցկություն է տիրում։ Գարնան անձրևը ավելի շատ եմ սիրում քան աշնան, գարնան անձրևը, արևոտ, հանգիստ է, որ մարդիկ խուճապի չեն մատնվում ու չեն գնում տուն, այլ վայելում են եղանակը։
Գործնական աշխատանք
Տրված բառերը տեղադրիր նախադասություններում ընդգծված բառերին փոխարինելով:
1.Եփվել, բորբոքվել:
Ջուրը թեյնիկում վաղուց արդեն եփել էր, բայց նա չէր նկատում: Բարկությունից արյունը բորբոքվել էր երակներում, սիրտը տակն ու վրա էր լինում:
2.Ուղեկցել, ընկերություն անել, միանալ:
Ընկերություն է անում դիմացի շենքում ապրող մի տղայի հետ: Միացան, որ միասին անեն իրենց ուժերից վեր այղ գործը: Մինչև քաղաք ուղղեկցեմ քեզ, որ մենակ չգնաս:
3.Կռել, թակել, գանահարել, քննել:
Ավազակներն այնպես էին ծեծել խեղճին, որ ձին թողել ու փախել էր: Այնպես համառորեն է թակում դուռը, կարծես վստահ է, որ տանը մարդ կա:
Երկաթը տաք-տաք են ծեծում:
Այդ հարցն այնքան քննարկել, որ ոչ մեկին այլևս չի հետաքրքրում:
4.Ավարտել, վերջը տալ (ուտել):
Գործը ավարտելուց հետո, երկար ժամանակ դրան այլևս չէր անդրադառնում:
Մեկն իր բաժին միրգն արագ վերջը տվեց ու դունչը մեկնել վանդակի շուրջը խմբված երեխաներին, որ էլի տան: